Dementie heeft een grote impact op het geheugen en de dagelijkse communicatie. Toch blijkt dat muziektherapie een bijzondere rol kan spelen bij het oproepen van herinneringen en het verbeteren van het welzijn van mensen met dementie. Hoe werkt dit precies, en hoe kun je muziek inzetten om iemand met dementie te ondersteunen?

Waarom heeft muziek zo’n sterke invloed op herinneringen?

Muziek wordt anders verwerkt in de hersenen dan taal. Terwijl spraak grotendeels afhankelijk is van de linkerhersenhelft, wordt muziek breder verwerkt, ook in gebieden die minder snel worden aangetast door dementie. Dit betekent dat muziektherapie herinneringen en emoties kan oproepen, zelfs wanneer iemand moeite heeft met praten of namen onthouden.

Onderzoek laat zien dat bekende liedjes uit iemands jeugd of jongvolwassenheid de sterkste reacties oproepen. Dit komt doordat muziek gekoppeld is aan emoties en ervaringen, waardoor herinneringen soms levendig terugkomen.

De voordelen van muziektherapie bij dementie

Herinneringen activeren
Muziek kan lang vergeten herinneringen naar boven brengen. Een liedje uit de jeugd kan bijvoorbeeld associaties oproepen met een specifieke gebeurtenis, zoals een bruiloft of een vakantie.

Positieve emoties stimuleren
Mensen met dementie kunnen door muziek meer ontspanning en blijdschap ervaren. Een bekend deuntje kan hen kalmeren bij onrust of angst.

Communicatie verbeteren
Zelfs als iemand moeite heeft met praten, kan muziek hen helpen mee te neuriën of zelfs een liedje te zingen. Dit verlaagt de drempel om contact te maken met familie of zorgverleners.

Beweging stimuleren
Muziek kan ook helpen bij motorische vaardigheden. Ritmische muziek nodigt uit om te bewegen, wat kan bijdragen aan de fysieke gezondheid.

Hoe kun je muziek inzetten bij iemand met dementie?

Kies bekende muziek – Vraag familieleden welke muziek belangrijk was in iemands leven en maak een afspeellijst. Muziek uit de periode van 15-30 jaar is vaak het meest herkenbaar.

Let op de stemming – Rustige muziek kan helpen bij angst of onrust, terwijl vrolijke muziek energie kan geven en beweging stimuleert.

Zing of neurie samen – Dit kan een laagdrempelige manier zijn om contact te maken, vooral als iemand moeite heeft met woorden.

Gebruik muziek op vaste momenten – Bijvoorbeeld voor het slapengaan of tijdens een dagelijkse activiteit zoals eten of bewegen. Dit kan structuur en herkenning geven.

Tijd voor muziektherapie

Muziek is een krachtig hulpmiddel bij dementie. Het kan herinneringen activeren, emoties positief beïnvloeden en de communicatie vergemakkelijken. Door bewust muziek te integreren in de dagelijkse zorg, kun je iemands welzijn en levenskwaliteit aanzienlijk verbeteren.